Lão hóa da là gì? Nguyên nhân. cách làm giảm và phòng ngừa hiệu quả

Lão hóa da là quá trình tự nhiên mà hầu hết mọi người đều trải qua giai đoạn này với những nếp nhăn trên mặt cùng với làn da trở nên mỏng hơn, khô hơn. Tuy nhiên, có một số yếu tố như: môi trường, thói quen, chế độ ăn... làm cho quá trình lão hoá diễn ra sớm hơn.

Lão hóa da là gì?

Lão hóa da là dấu hiệu suy giảm chức năng của da, khiến độ đàn hồi của da giảm đi và các mô liên kết bắt đầu yếu dần, kết cấu collagen, elastine cũng dần trở nên lỏng lẻo. Quá trình lão hóa sẽ dẫn tới sự suy giảm chức năng của da, thể tích da, mật độ da, đặc biệt là collagen mất đi đến 1% mỗi năm ở phụ nữ.

Nguyên nhân gây lão hóa da

Do tuổi tác

Khi tuổi tác càng lớn, da càng ít sản xuất collagen hơn và quá trình trao đổi chất cũng diễn ra chậm hơn. Dần dần, cấu trúc làn da bị hủy hoại, các sợi elastin đứt gãy, các mao mạch dưới da suy yếu dẫn đến lão hóa da. Đó là lý do tại sao chúng ta thường thấy hiện tượng nám, tàn nhang, da kém đàn hồi,... xuất hiện từ lứa tuổi 40 trở lên và xuất hiện với tần suất ngày một dày đặc hơn.

Chế độ ăn uống

Chắc hẳn bạn đã từng nghe qua câu “You are what you eat” - Bạn là những gì bạn ăn! Nghe có vẻ vô lý, nhưng thật sự các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng câu nói này là hoàn toàn đúng.

Ví dụ: Việc ăn quá nhiều đường sẽ khiến quá trình glycation diễn ra nhanh hơn, lúc này, các tế bào phải hoạt động tích cực hơn cho quá trình trao đổi chất của cơ thể, các phân tử đường lúc này sẽ liên kết với protein tạo ra glycation, khiến mật độ collagen trên da giảm đi nhanh chóng. Thiếu hụt collagen, như một điều tất yếu, sẽ khiến da kém đàn hồi, hình thành các nếp nhăn từ nông đến sâu, báo hiệu cho một quá trình lão hóa đang sắp diễn ra trên cơ thể bạn.

Thói quen sinh hoạt

Thức quá khuya hay lười vận động sẽ khiến cho hệ tuần hoàn của cơ thể và hệ thần kinh dễ bị rối loạn. Các hắc sắc tố melanin cũng hình thành nhanh hơn, da bắt đầu xuất hiện các vết thâm sạm, nám, tàn nhang,...

Gen di truyền

Ngoài những tác động từ lối sống và chế độ ăn uống, gen di truyền cũng là một yếu tố hết sức quan trọng quyết định việc quá trình lão hóa của bạn diễn ra nhanh hay chậm.

Nghĩa là mỗi mức độ lão hóa tế bào trong mỗi cơ thể đều mang một bộ gen riêng. Các gen (được tạo thành từ DNA) được liên kết với nhau thành các chuỗi dài gọi là nhiễm sắc thể. Ở mỗi đầu của mỗi nhiễm sắc thể là một nắp bảo vệ gọi là telomere, giữ cho nhiễm sắc thể không bị hư hại khi tế bào phân chia. Khi telomere đạt đến giai đoạn cực kỳ ngắn, chúng không thể bảo vệ nhiễm sắc thể và lúc này, tế bào sẽ bị hủy hoại và chết đi. Do đó, các telomere ngắn dần dần sẽ tạo nên sự lão hóa bên trong tế bào, từ đó gây nên tình trạng lão hóa toàn cơ thể chứ không riêng gì làn da.

Ánh nắng mặt trời

Các tia cực tím có trong ánh nắng mặt trời có thể gây tổn thương đến lớp biểu bì da, phá hủy liên kết các sợi elastin dưới da, là nguyên nhân hàng đầu gây nên sạm, nám, tàng nhan, các nếp nhăn từ nông đến sâu.

Bên cạnh đó, tia UVB trong ánh nắng mặt trời còn gây tăng cường hắc sắc tố melanin cho da, khiến tình trạng nám da trở nên nặng hơn và nghiêm trọng hơn sau một thời gian tiếp xúc mà không có các biện pháp che chắn, bảo vệ.

Các tác động vật lý tác động tiêu cực đến da

Rửa mặt quá mạnh hoặc tác động vật lý đến da trong một thời gian liên tục có thể khiến da chảy xệ và hình thành các nếp nhăn sớm. Để hạn chế việc này, bạn nên massage da nhẹ nhàng hằng ngày với các loại tinh dầu dưỡng da theo chuyển động tròn và theo hướng từ dưới lên trên để làn da săn chắc và mịn màng hơn.

Thói quen hút thuốc lá

Trong thuốc lá thường có chứa nicotin- thủ phạm hàng đầu khiến làn da lão hóa nhanh chóng. Hút thuốc trong một thời gian dài và liên tục thì làn da của bạn không chỉ trở nên kém đàn hồi hơn mà quá trình lão hóa cũng diễn ra nhanh hơn, những tổn thương trên da cũng xuất hiện với tần suất dày đặc hơn.

Dấu hiệu da bị lão hóa

Quá trình lão hóa có thể khác nhau ở mỗi người, nhưng sẽ có một số dấu hiệu lão hoá nhất định được coi là sớm trước khi bạn nhận ra chúng.

• Đốm đồi mồi. Hay còn gọi là đốm gan. Nó là những đốm phẳng trên da được gây ra do phơi nắng trong thời gian dài. Những đốm này phát triển ở trên mặt, mu bàn tay hoặc cẳng tay
• Da khô hoặc bị ngứa. Tình trạng này có thể xảy ra thường xuyên hơn ở giai đoạn này. Bởi vì, lúc này da mỏng đi nhiều và dễ bị mất nước.
• Nếp nhăn và chảy xệ. Khi bước vào tuổi 30, làn da sẽ làm chậm quá trình sản xuất collagen và protein. Bởi vì, collagen là hợp chất giúp cho làn da đàn hồi và đầy đặn. Khi da ít collagen, da sẽ xuất hiện các nếp nhăn và bị chảy xệ. Vị trí có thể thấy rõ nhất tình trạng này là trán hoặc những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời.
• Tăng sắc tố da hay viêm da: Nhiều người bị tăng sắc tố da, da đổi màu như các đốm đồi mồi nhưng kích thước lớn. Dấu hiệu lão hóa da sớm này cũng xuất hiện ở những vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Đôi khi, nguyên nhân của tăng sắc tố hay viêm da không xuất phát từ da lão hóa sớm, có thể từ tiền sử bị chàm da hay các tổn thương da khác.
• Bàn tay gầy guộc: Bạn rất chú ý chăm sóc da vùng mặt, cổ mà quên đi việc chăm sóc da cho đôi bàn tay. Do đó, các dấu hiệu da lão hóa sớm cũng xuất hiện trên da tay nhiều nhất, khi chúng bắt đầu mỏng, dễ bị nhăn và nổi nhiều gân.

11 cách giảm lão hoá da sớm

Bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời mỗi ngày

Cho dù làm bất kỳ việc gì như làm việc ngoài trời, hay tắm nắng ngoài bãi biển, ... thì chống nắng cho da là điều cần thiết.

Có nhiều cách để giúp cho làn da tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời như: đội mũ rộng vành, mặc quần áo chống nắng, sử dụng kem chống nắng có phổ rộng và chỉ số chống nắng SPF tối thiểu là từ 30 trở lên đồng thời có các tác dụng chống nước.

Kem chống nắng nên được thoa đều cho các vùng da đặc biệt là những vùng da không được che bởi quần áo. Và sử dụng chúng hàng ngày. Nếu bị đổ mồ hôi nhiều, thì nên thoa kem chống nắng 2 giờ một lần.

Tránh tắm nắng để có làn da rám nắng

Da bị sạm có thể sẽ bị lão hóa da sớm hơn. Điều này hoàn toàn đúng với những người muốn có làn da rám nắng bằng cách phơi nắng trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời hoặc sử dụng các phương pháp nhuộm da khác. Tất cả đều là do các tia cực tím UV có hại làm tăng tốc độ lão hoá của da.

Từ bỏ thói quen hút thuốc lá

Thói quen hút thuốc lá cũng làm tăng nhanh tốc độ lão hóa da. Nó còn gây ra cho da nhiều nếp nhăn và tạo ra một làn da xỉn màu.

Tránh các biểu cảm trên khuôn mặt bị lặp lại nhiều lần

Các cơ bên dưới của khuôn mặt thường co lại khi khuôn mặt có biểu cảm về cảm xúc. Nếu liên tục có hoạt động co thắt các cơ giống nhau trong nhiều năm, nó sẽ trở thành đường hằn vĩnh viễn trên khuôn mặt.

Chẳng hạn, nếu bạn có thể đeo kính râm khi đi ra ngoài trời nắng thì có thể giúp giảm các đường nhăn trên mắt gây ra bởi hoạt động nheo mắt.

Áp dụng chế độ ăn lành mạnh và cân bằng

Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng ăn nhiều trái cây và rau quả tươi có thể ngăn ngừa tổn thương da dẫn đến quá trình lão hoá da sớm. Những phát hiện từ nghiên cứu này cũng cho thấy chế độ ăn có chứa nhiều đường hoặc carbohydrate tinh chế có thể đẩy nhanh quá trình lão hoá.

Uống ít rượu

Rượu sẽ tác động đến làn da và làm cho da bị mất nước đồng thời trở nên thô ráp. Điều này sẽ khiến cho làn da trông già hơn.

Tập thể dục đều đặn mỗi ngày

Một vài nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tập thể dục vừa giúp cải thiện lưu thông máu vừa tăng cường hệ thống miễn dịch. Nhờ sự lưu thông máu hoạt động tốt nên có thể mang lại làn da trẻ trung và khỏe mạnh.

Làm sạch da nhẹ nhàng

Làm sạch da quá mức cùng với hành động chà xát da mạnh có thể gây kích ứng cho da. Khi đó, sẽ làm tăng tốc độ lão hoá cho da. Bạn hãy sử dụng các sản phẩm làm sạch da và thực hiện một cách nhẹ nhàng loại bỏ ô nhiễm, lớp trang điểm và các hoá chất khác mà không gây kích ứng cho da.

Rửa mặt hai lần một ngày và sau khi đổ mồ hôi nhiều

Mồ hôi đặc biệt là khi đội mũ trong đó có mũ bảo hiểm sẽ là yếu tố gây kích ứng da. Vì vậy, hãy rửa sạch da càng sớm càng tốt sau khi bị đổ mồ hôi nhiều.

Sử dụng kem dưỡng ẩm cho da hàng ngày

Kem dưỡng ẩm có tác dụng giữ nước trong da và mang lại vẻ ngoài trẻ trung của làn da.

Ngừng sử dụng các sản phẩm chăm sóc da gây châm chích hay gây nóng rát cho da

Khi da bị nóng rát, bỏng hoặc châm chích bởi một số sản phẩm chăm sóc da, điều đó có nghĩ là da đã bị kích ứng. Khi đó, nên ngừng sử dụng các sản phẩm này. Bởi vì, triệu chứng kích ứng này sẽ làm cho da trông xấu và già hơn.

Cách ngăn ngừa quá trình lão hóa da

Lối sống lành mạnh không chỉ chống lão hóa da mà cải thiện sức khỏe cơ thể. Những thói quen tốt mỗi ngày sẽ giúp bạn khỏe mạnh và tỉnh táo, tràn đầy sức sống. Việc xây dựng lối sống lành mạnh cần kiên trì, áp dụng đúng cách, linh hoạt thay đổi tùy theo thể trạng và cảm xúc. Và dưới đây là các thói quen mà bạn hãy áp dụng cho bản thân.

Thực phẩm chống lão hóa

Bổ sung các loại thực phẩm giàu lectin, vitamin A, vitamin C, Beta- Carotine (Có nhiều trong đậu nành, cà rốt, cá hồi và các loại trái cây có múi như cam, quýt, bưởi,...) hoặc các loại thực phẩm chức năng có chứa collagen để hỗ trợ quá trình chống lão hóa cho da một cách hiệu quả.

Hạn chế các thức uống có cồn

Rượu, bia khiến da mất nước, đẩy nhanh hình thành các nếp nhăn. Thường xuyên uống rượu, bia còn gây rất lớn đến sức khỏe, ức chế thần kinh, thị giác, có hại cho gan và thận.

Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tác hại của rượu, bia còn ảnh hưởng trầm trọng đến da khiến da dễ tổn thương hơn khi ra nắng, làm bạn già nhanh hơn.

Thường xuyên tập thể dục

Tập thể dục giúp máu huyết lưu thông, phòng tránh các căn bệnh xuất hiện, cơ thể khỏe mạnh và ngăn ngừa lão hóa xuất hiện. Với những người thường xuyên tập thể dục sẽ trông khỏe mạnh và trẻ trung hơn so với người ít vận động. Các bài tập đơn giản dễ thực hiện tại nhà không mất quá nhiều thời gian của bạn nhưng giữ cho bạn luôn trẻ trung và năng động.

Không hút thuốc lá

Như bạn đã biết, trong thuốc lá có chứa rất nhiều thành phần độc hại cho cơ thể. Chúng gây phá vỡ cấu trúc da, gián đoạn việc cung cấp máu, phát triển các gốc tự do. Đặc biệt, qua động tác hút thuốc sẽ hình thành nên các nếp nhăn tại vùng khóe miệng nhanh chóng. Vì vậy, cách chống lão hóa cho da nhất định phải tránh xa thuốc lá nhé.

Luôn giữ tinh thần lạc quan

Đây là một điều cực kỳ quan trọng nhưng nhiều bạn vẫn chưa nhận ra. Khi tâm trạng thoải mái sẽ giúp các cơ quan hoạt động bình thường, chống lại việc oxy hóa diễn ra nhanh hơn. Muốn trẻ lâu hãy luôn vui vẻ bạn nhé.

Chúng ta vừa điểm qua những thông tin về lão hóa da và các phương pháp chống lại sự già đi của làn da. Đừng quên áp dụng những kiến thức hữu ích này bạn sẽ có cơ thể khỏe mạnh và làn da trẻ trung không tuổi đấy.

Tóm lại, ngăn ngừa quá trình lão hoá sớm sẽ không bao giờ là muộn. Hãy thực hiện một số cách như: bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời, hay những thói quen không có lợi như hút thuốc, uống rượu, thức khuya,...